Ul. Rwańska
Jedna z najstarszych ulic Radomia
Ul. Rwańska
Jedna z najstarszych ulic Radomia
Informacje
Ulica Rwańska w Radomiu – ulica w Radomiu w dzielnicy Miasto Kazimierzowskie, jedna z najstarszych ulic Radomia.
Ulica Rwańska biegnie od placu Kazimierza Wielkiego do Rynku. Posiada status drogi gminnej. Długość ulicy wynosi około 245 metrów.
Historia
Ulica Rwańska została wytyczona pod koniec XIV lub na początku XV w. Wychodzi ze środka wschodniej pierzei Rynku, łącząc go z dawnym przedmieściem lubelskim. Od lokacji Nowego Radomia w XIV w. do początku XIX w. od wschodu oś ulicy zamykała brama lubelska – jedna z trzech, obok piotrkowskiej i iłżeckiej (krakowskiej) bram miejskich Miasta Kazimierzowskiego. W okresie międzywojennym i wcześniej ulica miała charakter handlowo-rzemieślniczy i była zamieszkana głównie przez Żydów.
Nazwa
Etymologia nazwy ulicy nie jest jasna. Nazwa ta może mieć charakter topograficzny i wywodzić się od słowa rwa oznaczającego dół, wykop, grób czy rów – pierwotnie droga była ścieżką prowadzącą przez cmentarz znajdujący się wokół kościoła farnego św. Jana. Inna możliwość to związek z określeniami typu rwisko, urwisko i pochodnymi. Nazwa ulicy wzmiankowana jest w lustracji Radomia z 1554 Nazwa ulicy jest również nietypowa z tego względu, że w miastach średniowiecznych ulice prowadzące od rynku do bramy otrzymywały zazwyczaj nazwę miasta, w kierunku którego wiodła brama.
Historyczne zmiany nazwy ulicy:
• XIV/XV w. – 1942: ul. Rwańska
• 1942 – 1945: Johannisgasse
• od 1945: ul. Rwańska
Architektura
Pierwotna zabudowa ulicy nie zachowała się, jednak badania archeologiczne i przekazy źródłowe wskazują na konstrukcje drewniane osadzone na fundamentach z kamienia polnego. W 1554 przy ulicy Rwańskiej stało 27 drewnianych domów, materiał ten dominował w jej zabudowie również na początku XIX wieku.
Obecnie najbardziej rozpowszechnionym typem zabudowy są zachowane klasycystyczne domy z epoki Królestwa Polskiego (I poł. XIX w.) powstałe w wyniku realizacji założeń planu regulacyjnego Radomia z 1822. Najstarszym budynkiem usytuowanym przy ulicy Rwańskiej jest kościół farny, wzniesiony w latach 1360–1370 z fundacji Kazimierza Wielkiego, założyciela Nowego Radomia. Od strony ulicy, na placu przed kościołem farnym stoi rokokowa figura św. Jana Nepomucena. Oś ulicy od strony zachodniej zamyka Pomnik Czynu Legionów – monument upamiętniający poległych żołnierzy Legionów Polskich, odsłonięty w 1930, zniszczony przez okupanta hitlerowskiego w 1940, odbudowany w 1998.
Lokalizacja
